[Nettime-nl] stimuleren van journalistieke informatieproducten op het internet

["Rick van Dijk" <arench@daxis.nl>]

Hieronder een brief van het Bedrijfsfonds voor de Pers aan de
staatssecretaris van OCenW over het toekomstig persbeleid en de verschraling
van de pluriformiteit op regionaal niveau (zie ook het artikel van Douma op
de opiniepagina van de Volkskrant van vandaag). Eén van de centrale
elementen in het toekomstig persbeleid zou volgens het Bedrijfsfonds het
stimuleren van journalistieke informatieproducten op het internet moeten
zijn. De kracht van het internet is tegelijkertijd zijn zwakte: iedereen kan
het net op en informatie aanbieden, maar hoe weet je of de aangeboden
informatie onafhankelijk en betrouwbaar is. Verder: er is veel te vinden op
het internet, maar iets echt vernieuwends op het gebied van informatie- en
nieuwsvoorziening is er bijna niet te vinden. Bovendien: geld verdienen op
het internet met het aanbieden van nieuws en informatie lijkt op dit moment
vrijwel onmogelijk. Vandaar een stimuleringsregeling om de totstandkoming
van journalistieke producten en het experimenteren met (alternatieve)
exploitatiemodellen te stimuleren. Een goede zaak of water naar de zee
dragen? Dat leg ik aan u voor als net-criticasters.


 Rick van Dijk

----------------------------------------------------------------------------
-------------------------

Brief van 5 september 2000 aan Van der Ploeg:

Ingevolge een toezegging aan de Tweede Kamer heeft u een brief in
voorbereiding inzake het toekomstig persbeleid, mede naar aanleiding van
aanbevelingen van ons bestuur op dit gebied. Met het oog hierop leggen wij u
hierbij enkele recente overwegingen onzerzijds voor over twee onderwerpen
die ongetwijfeld in uw brief nader ter sprake zullen komen.

Allereerst betreft dit de toekomst van lokale en regionale kranten in ons
land. In recente gesprekken met personen uit de perswereld is ons gebleken,
dat daar de verwachting leeft dat vooral deze kranten het door
kostenstijgingen en opbrengstenstagnaties of -dalingen in de nabije toekomst
moeilijk(er) krijgen. Om de kwaliteit van de lokale en regionale
nieuwsvoorziening te handhaven wordt verdergaande concentratie als enige
oplossing gezien. Wij attenderen er hierbij op dat door die verdergaande
concentratie de pluriforme nieuwsvoorziening op lokaal of regionaal niveau
kan verschralen. Het verdwijnen van één lokale of regionale uitingsvorm
behoeft niet per definitie tot verschraling van pluriformiteit te leiden,
omdat andere media die ruimte kunnen opvullen. Echter doordat elk medium
zijn specifieke hoedanigheden heeft en zijn hiermee samenhangende sterke en
zwakke punten, kunnen media vaak slechts in beperkte mate functies van
elkaar overnemen. Wanneer in een regio een krant verdwijnt, bieden andere
media door hun specifieke functies en verschijningsvormen (sterke
gerichtheid op lokale gebieden buiten het verspreidingsgebied van de
verdwenen krant, landelijke gerichtheid, accent op commerciële informatie,
wekelijkse verspreiding in plaats van dagelijkse) lang niet altijd adequate
alternatieven voor het verdwenen medium. Met de verdwijning van zo'n krant
wordt dan de kans op verschraling van de pluriformiteit in de lokale of
regionale informatievoorziening groter. Ook wanneer kranten binnen een regio
worden samengevoegd neemt die kans toe, al bestaat zeker de mogelijkheid dat
de nieuwe krant die uit deze samenvoeging voortkomt, door ruimere budgetten
een kwalitatief beter informatieproduct vormt. Niettemin verdwijnt er dan
een uitingsmogelijkheid, waarbij niet op voorhand vaststaat dat hierin
altijd door een ander of beter medium voorzien wordt. We zoeken naar wegen
om het gevaar van een dergelijke verschraling tegen te gaan.

Via internet worden in toenemende mate allerlei informatieproducten
aangeboden, die onderling sterk variëren wat betreft hun journalistieke
kwaliteit, betrouwbaarheid en onafhankelijkheid. Binnen die groeiende stroom
aan informatie via internet achten wij het ter wille van een waarlijk
pluriforme maatschappelijke informatievoorziening wenselijk vooral de
journalistieke informatieproducten te stimuleren. Dergelijke producten, die
door persbedrijven maar ook door andere (niet-pers-)bedrijven vervaardigd
worden, beogen vooral nieuws, achtergrondinformatie, analyse en commentaar
te brengen gericht op de maatschappelijke actualiteit in haar algemeenheid,
mede in het belang van politieke meningsvorming. We achten het denkbaar dat
er een tijdelijke, experimentele kaderregeling tot stand komt om dergelijke
producten te stimuleren. Ze zullen ook een redactiestatuut dienen te hebben
en wellicht zijn nog andere voorwaarden denkbaar om te bereiken dat ze van
een zekere kwaliteit en onafhankelijkheid getuigen. We hebben een regeling
voor ogen die aan journalistieke internet-informatieproducten in gelijke
omstandigheden ten goede komt, maar die in haar uitwerking in het bijzonder
gericht wordt op de producten die zo'n stimuleringssubsidie het meeste nodig
hebben. Verder zou die stimuleringssubsidie ten hoogste 40% van de
projectkosten van dat informatieproduct dienen te bedragen, met een
maximumbedrag per product en voor de gehele regeling. We zijn de beoogde
regeling verder aan het uitwerken en zullen u zo spoedig mogelijk, doch
uiterlijk voor het einde van dit kalenderjaar, onze voorstellen op dit
gebied voorleggen.

Tenslotte houden wij ons onverminderd beschikbaar om u het besprokene in
deze brief nader toe te lichten en u verder van advies te dienen.

Hoogachtend,
namens het bestuur,

prof. dr S.W. Douma,
voorzitter.




______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).