Re: [Nettime-nl] Tjebbe van Tijen: SANEREN - DEPORTEREN - SPECULREN of ECONIMICAL CLEANSING

[Peter van der Pouw Kraan <peter@xs4all.nl>]

Tjebbe van Tijen schreef:

>Subject: SANEREN - DEPORTEREN - SPECULREN of ECONIMICAL CLEANSING
>
>Vanavond bellde ik Marjet van de Berg. (Wijkcentrum d'Oude Stadt) om van
>gedachten te wisselen over hoe de kwestie van de verdringing van de
>zwakkeren, de zwakkere functies in de Amsterdamse binnenstad als gevolg van
>het in toenemende mate toepassen van wat 'de martkwaarde' genoemd wordt,
>aan de orde te stellen...
>
>Dit naar aanleiding van de bedreiging van de boekhandel Het Fort van Sjakoo
>aan de Jodenbreestraat in Amsterdam met ontruiming door de huidige eigenaar
>het Woningbedrijf Amsterdam dat met ingang van september 2001 de huur met
>900% wil verhogen van het luttele bedrag van dfl.500,- zoveel per maand
>naar 5000,- zoveel per maand. 

[...]

>In dat gesprek noemde ik een aantal mogelijke vergelijkingen, een daarvan
>was 'ethnical cleansing'... waarop Marjet zei... "economical cleansing zal
>je bedoelen"... en voor mij was dat direct een sterk begrip, zeker in het
>huidige tijdsgewricht...
>
[...]

>Ik noteer deze niet-toevallige-associatie hier om jullie aan het denken te
>zetten om andere, betere vergelijkingen te vinden om het huidige proces van
>wat ik zelf eens (in een artikel met een kaart voor het weekblad Bluf in de
>tachtiger jaren) 'de verzjieking' van de binnenstad noemde.. een poging een
>Amsterdams equivalent te vinden voor het Engelse begrip 'gentryfication'
>(ver-notabilisering) dat ook in kritische Nederlandse stedebouw publikaties
>ooit gebruikt werd...
>
>Het 'strijkbout-efect', het gladstrijken van de plooien uit het sociale
>kleed dat over het stedebouwomhulsel gedrapeerd  is...
>
>Hoe lang zal het nog duren tot dat wij dit 'natuurlijke proces van het
>recht van de economisch sterkste' als misdadig gaan bestempelen?
>
>Ieder tijd noodzaakt haar eigen beeldende spraak, wat nu nog plaats vindt
>als een stil en sluipend proces van vervlakking, van ont-verbijzondering,
>moet helder voor een ieders geest geplaats worden, opdat wij weer weten dat
>ons iets te doen staat!

Inderdaad een sterke term: economische zuivering. 
Op dit moment gaat het niet alleen om gentryfication. Dat effect is er ook,
maar daarnaast leidt de toepassing van commerciële waarden tot een
vermassamarkting van de stad. Beide processen hebben deels tegenstrijdige
effecten. Naast de dure zaken of assortimenten voor wie het kan of wil
betalen zie je de verplatvloersing, de gelijkschakeling en
verwinkelketening van alle binnensteden en dorpskernen, etc. (Nou ja, de
werkelijkheid is natuurlijk minder schematisch)
Wat buiten die markten valt, dreigt te worden weggedrukt. Er is daarbij,
zoals Tjebbe schrijft, sprake van "toepassing van wat 'de martkwaarde'
genoemd wordt". Het is een keuze, net als geld uitsparen door voor een
tientje een fiets van een junk kopen. Je kunt ook andere waarden toepassen. 

Het woord 'economische' wekt nog de associatie op dat hier sprake is van
iets vanzelfsprekends en onvermijdelijks. De economische wetenschap wordt
nu eenmaal net als de evolutietheorie misbruikt als legitimatie van handelen.
De gebruikte term moet de associatie opwekken met opzettelijkheid en het
ongewenste en vaak platvloerse resultaat. 
Voortbordurend op 'economische zuivering' kwam ik zo op 'commerciële
zuivering'.

Tussen haakjes: 'commercial cleansing' levert via google slechts
verwijzingen op naar schoonmaakmiddelen en schoonmaakbedrijven.



Peter van der Pouw Kraan (peter@xs4all.nl)

______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).