[Nettime-nl] Skyfall: Voor James Bond zal marketing nimmer sterven.

["Patrice Riemens" <patrice@xs4all.nl>]

(Hoofdartikel uit Le Monde van 26 oktober 2012 - no less!)


Tenzij u in een paralelle tijd-ruimte universum leeft kan het u niet
ontgaan zijn dat men dit jaar de vijfstisgste verjaardag viert van 'James
Bond 007 tegen Dr No', de eerste film  met de beroemde geheime agent in de
hoofdrol.

Het feest begon al met het openingspektakel van de Olympische Spelen in
Londen, op 27 juli jongstleden, waarbij de meesterspion zijn opwachting
maakte in gezelschap van Hare Majesteit Elisabeth II. Sindsdien heeft de
hype zich golfmatig vespreid tot alle uithoeken die onze op reklame
drijvende consumptiemaatschappij rijk is, de frisdrankschappen in de
supermarkt incluis.

Het voorlopige hoogtepunt werd gevormd door de premiere van Skyfall vorige
week (in Frankrijk -PR), de 23e aflevering van de avonturen van 007 - de
25e als je Casino Royale (1967) en Never Say Never Again (1983) meetelt.

De schier eindeloze levensduur van het personage die de Britse romancier
Ian Flemming bedacht kun je gerust abnormaal noemen. Als zowat enige
binnen het amusement sector heeft Bond alles, of zowat alles, overleefd:
het einde van de Koude Oorlog, vijf deceniia technische ontwikkelingen,
ontelbare gadgets, zes (erg) verschillende acteurs, honderden parodieen,
kubieke meters vodka-martini, om niet te spreken van de galerie Bond Girls
en een nog bontere verzameling weerzinwekkende slechterikken.

Met zijn ouderwetse vechtscenes, gefilmd met maar 'n paar camera's,
onderstreept Skyfall op zijn manier de vergankelijkheid van het personage,
een soort afgezant uit een andere tijd, die z'n niet stuk te krijgen Aston
Martin, waarmee hij al een halve eeuw geleden rondreed, uit de garage
haalt (die gaat in de film overigens wel helemaal aan gort -PR). Waarmee
hij zonder blikken of blozen de Blanke Man verpesonificeerd die maar niet
van opgeven weet terwijl Het Avondland naar de colonialen gaat.

Deze volop Britse uitzinnigheid moet ons echter niet op het verkeerde been
zetten: de James Bond saga is ongelooflijk plooibaar wat betreft
aanpassing aan de tijd van nu. Afgedankt is het schaamteloos gepaf van
vroeger, en het 'gezellige' machismo heeft het eveneens moeten ontgelden.
Skyfall geeft de voorkeur aan een zwoele homo-erotische subtext die nogal
opvallend aansluit bij de huidige debatten (wederom in Frankrijk -PR) over
het homohuwelijk. De traditionele Sovjet-schurken zijn ook op het kerkhof
van de geschiedenis beland en maakten plaats voor de hyper-geconnecteerde
nerds uit het Wikileaks tijdperk.

Integraal verbonden met de Global City die London is geworden is Bond echt
wel een held uit onze tijd - een geglobaliseerde maar tegelijk fragiele
tijd. Het draaien van Skyfall liep dan ook twee jaar vertraging op omdat
een van de productiehuizen in financieele problemen was geraakt. En achter
de coulissen van een bufget va 220 mijoen Dollars schuilt zeker een
kritiek over de toenemende koudwatervrees van Hollywood in tijden van
crisis. Verdoofd door opgestapelde kassuccessen a la Harry Potter,
Twylight en Batman zijn de grote studio's steeds minder bereid om een gok
te wagen op nieuwe helden.

Zo bezien moet de keus voor de door de wol geverfde, Oscar belauwerde
cinefiele cineast Sam Mendes als producer als meer dan een zuiver
artistieke beschouwd worden. Zijn enscenering mag zeker een prestatie
heten, maar zij luidt geenszins de toenadering tussen auteur- en
publiektrekkersfilms in. Ze benadrukt alleen maar de overwinning van de
marketing op alle fronten. En het gemak waarmee, met behulp van een paar
gevestigde symbolen, de heerschappij van een eenkel merk bezegeld wordt
(de manier waarop een aan lage wal geraakte James Bond 'n fles Heineken op
zo'n manier vast houdt dat het etiket net wel zichtbaar is ... my, je zou
er nog RSI van krijgen ... -PR)


Q&D vertaling door yrs truly.

______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).