[Nettime-nl] Ippolita Collectief: Internet: De democratische Illusie I-03

[Patrice Riemens <patrice@xs4all.nl>]

Ippolita Collektief
Internet: De Democratische Illusie.

Hoofdstuk I
In het tijdperk van de sociale media


. . . . . .
(vervolg op I.02)


Deze hele opzet werkt natuurlijk alleen als en doordat de gebruikers er 
aan  … meewerken. Democratische ‘distrattention’ [*], ziedaar een 
geweldig efficiënt marktwapen! Waar het daarbij omgaat is de 
onmiddellijke bevrediging van miljoenen gebruikers die niet kunnen 
wachten om te publiceren, te ‘taggen’, te becommentariëren of links te 
posten naar hun foto’s, hun video’s, hun tweets of hun teksten naar al 
hun ‘vrienden’ die ook allemaal aan het surfen zijn op de golven van de 
grote ‘Mare Nostrum’ van de sociale media. Maar wat daarbij veelal 
vergeten wordt, is dat deze zee de onze niet is, maar wij surfen vrijwel 
altijd in het private domein van d’een of ander bedrijf: nu vaak 
Facebook, of Flickr, of Twitter, en anders het volgende digitale 
aquarium waarin de toekomstige vissen in het Net van straks zullen 
rondzwemmen, zich zullen ontspannen en hun (informatie-) voer zullen 
vinden. Het bezit van de laatste kostbare gadget die ons in staat stelt 
om permanent on-line te zijn - en dan meteen ook constant onder 
surveillance te staan - maakt ons gelukkig. En binnen afzienbare tijd 
kunnen wij dag zeggen tegen onze betaalpassen en gaan shoppen met een 
smart-dinges dat ons terstond, en feilloos, zal gidsen naar hetgeen waar 
onze verlangen naar uitgaat, dit op basis van van wat wij denken, wie we 
zijn en met wie we zijn. En omdat de apparaten steeds kleiner worden is 
het geen rocketscience om te voorspellen dat online data-opslag op het 
punt staat om in omvang te exploderen.

De meeste programma’s die wij vroeger op onze computers pleegden te 
installeren kunnen heden ten dagen vervangen worden door web 
applicaties. Het hebben van een PC, een “personal” computer, heeft 
weinig zin meer nu iedereen een “eigen” plek op het Internet heeft. Tien 
jaar geleden zaten de gebruikers nog met handen in het haar temidden van 
al die directories, files en folders op hun desktop, nu hoeven ze alleen 
nog maar hun creaties on-line te (ver)spreiden.

Vandaag de dag dient het digitale gereedschap vrijwel uitsluiten om 
toegang te krijgen tot het Net en de diensten die daarop beschikbaar 
zijn. De gebruiker zelf “bezit” niets meer zij/hij deelt alles met de 
grote bedrijven die haar/hem in staat stellen om, gratis en voor niks, 
toegang tot hun diensten te krijgen. De computer in de zin van een 
materieel object is als het ware verdampt in de Cloud. Gelijk de Griekse 
Goden op de berg Olympus stuurt de beheersingsinformatica onze levens 
aan vanaf de wolken. Deze ‘evolutie’ komt voort uit een heel precies 
technisch en economisch intentie: het web te transformeren tot het 
zenuwcentrum van alle informatie- en communicatie technologieën. De 
sleutel bestanddelen van dit project zijn: de ‘cloud’ het trio 
’smartphone-tablet-eBook (en in het algemeen, alles wat op WiFi draait), 
browsers, HTML5 en de sociale media.


Van file naar Cloud

Het in verscheiden van het begrip ‘file’ is een van de opmerkelijkste 
consequenties van de massale verspreiding van mobiele technologieën. 
Vroeger moest je toch wel ’n beetje een idee hebben hoe documenten in je 
computer opgeslagen werden: toen waren wij gewend aan files en folders. 
Normaal: onze beelden, onze audio-files, onze opnames, de telexten die 
wij schrijven zijn allemaal files. Wij waren er aan gewend elke soort te 
associëren met een specifiek software pakket: tekstverwerking , 
multimedia lezer, beeldweergave, of beelden retoucheren. In het tijdperk 
van de smartphones, tablet en web-applicaties is deze aanpak overbodig 
geworden. Je hoeft je niet meer druk te maken met files, nieuwe apps 
bieden ons diezelfde functies en diensten aan. Maar deze vereenvoudiging 
heeft wel als gevolg dat je niet meer ziet wat zich op de achtergrond 
afspeelt.

Het duidelijkste voorbeeld is waarschijnlijk dat van audio-files. 
Voordat iTunes er was rangschikten wij audiofiles (soms met wat weinig 
suggestieve benamingen) in folders, om ze vervolgens, naar behoefte, aan 
een playlist toe te voegen. Met de komst van programma’s die in staat 
zijn om reusachtige multimedia ‘bibliotheken’ te beheren (door ze in te 
delen naar artiest/album/jaargang enz.), of zelfs automatisch ’smart’ 
playlists kunnen genereren, kunnen onze files allemaal de prulebak in. 
In feite bestaan zij nog steeds [net als onze ‘trash’ -PR], maar nu zij 
door een stuk software gerund worden zijn ze verdwenen in een 
geheimzinnige achterkamer waar maar heel weinig gebruikers zich ooit 
wagen.

Nog een stap verder werd gezet in het geval van muziek-streaming. 
Voortaan is de multimedia bibliotheek on-line. Je hoeft geen audio-files 
meer te downloaden, wat in menig geval het risico van een cyberdelict 
inhoudt als je van van peer-to-peer netwerken gebruik maakt. Alles waar 
naar wij willen luisteren staat nu gewoon, legaal, op het Internet! 
Adieu opslaan, indelen, taggen! Spotify, Grooveshark en anderen doen het 
werk voor ons.

En deze ontwikkeling betreft niet alleen audio-files. Sociale media 
gebruikers voeden deze met een constante stroom aan beelden en video’s. 
Je kunt zelfs documenten delen door middel van on-line pakketten. En dan 
is er tenslotte de Cloud, die ons niet alleen een “eigen” on-line stek 
geeft en ons allerlei diensten aanbiedt (het synchroniseren van al onze 
‘devices’, bijvoorbeeld), maar ons bovendien diets wil maken dat wij ten 
alle tijden (nou ja vooruit, 99,9% van de tijd) toegang hebben tot onze 
data. De Cloud stelt ons namelijk in staat om bijna altijd en bijna 
altijd om niet beschikking te hebben tot een hoeveelheid gegevens waar 
onze eigen apparaten gewoon te weinig geheugen hebben om het aan te 
kunnen.

Met alle informatie ‘in de wolken’ ontstaat een geheel nieuwe 
vocabulaire: SaaS, Software as a Service, DaaS, Data as a Service, enz. 
Een gevirtualiseerde functionaliteit wordt voortaan in een on-line 
dienst. Alles wordt “daar boven” beschikbaar, klaar voor onmiddellijk 
gebruik. “ Alles verandert zodat niets verandert”! [**]. Toegegeven: 
kwaliteit en hoeveelheid informatie waarop wij toegang hebben is 
toegenomen, en die toegang is sterk verbeterd. Maar wie zijn de 
voornaamste eigenaren van deze ‘wolken’? Juist, altijd dezelfden: 
Google, Apple, Micro$oft, en zelfs Amazon . . .


. . . . . . .
[*] Samenstelling van ‘distraction’, verstrooing en ‘attention’, 
aandacht.
[**] Zie het Lampedusa/Tijgerkat citaat aan het begin.


______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).