| Patrice Riemens on Sun, 8 Jan 2017 07:09:36 +0100 (CET) |
[Date Prev] [Date Next] [Thread Prev] [Thread Next] [Date Index] [Thread Index]
| [Nettime-nl] Ippolita Collectief: Internet: De democratische Illusie (II.15) |
Ippolita Collectief Internet: De Democratische Illusie. Hoofdstuk II II.15 Gevangen in het web van het anarcho-capitalsimeKritiek op regeerders en andere 'masters of the universe' is nu gemeengoed geworden. Maar door hun veel te nauwe en te beperkte visie op de toekomst zijn hun dagen geteld. De echte visionairs, dat zijn de 'libertarians', de anarcho-capitalisten. De dystopieen die zij ons beloven omvatten niets minder dan met behulp van futuristische technologieen overstijgen van de menselijkheid zelve. Dat deze technologieen (uiteraard) nog niet bestaan doet er niet toe.
Een meerderheid van de digitale 'masters of the Universe' bekennen zich tot deze 'wenkend perspectief'. Voor deze verlichte geesten 2.0 moet de mens 'bevrijd' worden van zijn minder(waardig)heid status dankzij technologieen die 'van nature' goed zijn, en dus, daarom, ook 'vrij' en 'democratisch'. Alle andere aspecten van de Verlichting, zoal zijn gevoeligheid/ medeleven, dialoog en secularisme, worden hiermee opzij gezet. Wat dan helaas overblijft, zijn de meer problematische aspecten van de Verlichting: geloof in de eindeloze vooruitgang van wetenschappelijk vernuft en (IT) technologie, met alle mythes die daarmee samenhangen. Maar op die manier kan het verstand regresseren en plaats maken voor de barbarij van de totale controle en een terminale vervreemding van de mens en van alle levende wezen in het algemeen veroorzaken. Geloof in de vooruitgang verandert dan in een nieuwe religie, de verafgoding van de machine.
Eenvoudig is het niet om een overzicht te geven van wat anarcho-capitalisme precies inhoudt, met name als men van Europese denk-categorieen uitgaat. Op het oude continent verwijst 'libertair' namelijk naar het anarchisme, en daarmee naar de socialistische anti-autoritaire internationale van weleer. Die laatste heeft allerlei varianten gekend, van anarchistische vakbonden en libertaire gemeenteraden tot anarcho-communisme dan wel anarcho-individualisme. Het anti-socialistisch anarcho-capitalisme daarmee in verband te willen brengen is natuurlijk absurd. Anarcho-capitalisme heeft veel meer iets weg van de 'Californische ideologie' en het daarin bejubelde turbo-capitalisme [1]. Ziehier de basis ideeen ervan:
o Individuele vrijheid komt alleen tot stand door, en vindt alleen plaats binnen, economische en monetaire transacties; o Individueen worden als van nature vrij beschouwd, en zij hechten een volstrekt subjectieve waarde aan goederen, diensten en (hulp)middellen die idealiter op een volstrekt vrije markt worden aangeboden; o Volledige deregulering is een noodzakelijke voorwaarde voor een markt die gevrijwaard is van hinderlijke overheidsingrijpen en dat van alle andere instituties die zich boven de individueen hebben gesteld; o Eigendom is een natuurlijk recht en staat aan de basis van de individuele identiteit; o Het vergaren (accumuleren) van bezit vormt het doel en de inhoud van het begrip vrijheid; o Het vertrouwen op technologieen 'die van nature goed zijn' vormt de garantie voor een vrije en democratische samenleving.
Het anarcho-capitalisme lijdt daarmee aan dezelfde innerlijk onoverbrugbare tegenstellingen als alle andere essentialistische doctrines. Het beschouwt vrijheid als een soort substantie, een fundamenteel recht dat gegraveerd zou staan in het DNA van de mensheid. Net als elk andere code is het mogelijk om het uit te puzzelen, het te 'reverse engineeren', zoals het in het techie jargon heet. Daardoor kan het begrepen worden door machines en vervolgens wordt het gegooid in een algoritme bad als het ware, waarmee de garantie ontstaat van volledig geautomatiseerde vrijheid. Het Rijk van de Big data is dus een soort 'algocratie' die ons diets maakt dat je je voor vrijheid geen enkele inspanning hoeft te getroosten. Het anarcho-capitalisme beziet samenlevingen vanuit de hoogte en gaat er van uit dat deze uit geatomiseerde individueen die van nature egoistisch zijn bestaan, om vervolgens in massa's op te gaan die absoluut transparant moeten zijn teneinde op 'magisch-automatische' wijze vrijgemaakt te kunnen worden.
Op het wereld schaakbord vechten de 'analogen' om hun heersende positie te behouden, en de 'digitalen' om hun plaats in te nemen. En hoewel beiden van elkaar verschillen doen zij in wezen alle twee hetzelfde. De zaak met PRISM (het NSA surveillance programma, de top geheime dienst van de VS) is een mooie illustratie. De staat en zijn instituties probeert ons volledig onder controle te houden, de giganten van de informatie en communicatie technologie houden van hun kant ons voortdurend in de gaten. In hun geval gaat het erom 'waarde' te creeren op basis van menselijke diversiteit.
Als je dit zo bekijkt kan je vrij snel begrijpen hoe de woede van de verontwaardigde massa's jegens de staat een energie potentieel wordt waar anarcho-capitalisten uit gaan putten om hun projekten te realiseren. Het schandaal veroorzaakt door de onthullingen over PRISM - net zoals een paar jaar eerder het geval was met Echelon - laat zien hoe simpel het is om de boosheid van de mensen op de overheidsorganen te richten, en tegelijk de rol van de hi-tech conglomeraten geheel en al te verdoezelen. Terwijl het toch geen geheim is dat het bespieden van de communicatie van de burgers door de NSA alleen maar kon plaats vinden omdat de meeste, zo niet alle, 2.0 diensten providers met 'No Such Agency' samenwerkten. Google, Facebook, Micro$oft (eigenaar van Skype), Twitter, Apple, Yahoo - allemaal deden ze mee! Allemaal gaven ze gegevens door, en waarom konden ze dat doen? Dat is toch zonneklaar! Lees maar de 'terms of use' nog er een keer op na: Wanneer wij 'onze gegevens' door hun diensten heen laten gaan zijn deze niet langer alleen maar van ons maar worden automatisch ook hun eigendom.
Toegegeven, bij een aantal van die bedrijven ontkenden de bewindvoerders dat zij ooit lucht hadden gekregen van het bestaan van PRISM. Gegevens zouden alleen maar zijn afgestaan binnen het kader van wettelijke voorschriften. OK, maar laten we hier niet voor gekke henkie spelen. PRISM is zonder twijfel een onaanvaardbaar spionage programma op wereldschaal. Maar de rol ervan, en meer in het algemeen, de rol van de staten in hetgeen waar wij het hier over willen hebben, vormt alleen maar het topje van de ijsberg. Die is namelijk onmogelijk zonder de medewerking van de IT giganten. En wat is het verschil tussen beiden, staat en groot-ondernemingen? Welnu, het doel van de staten is politiek, het doel van de ondernemingen is commercieel. Maar in het geval van de laatsten hebben wij een contract getekend die hun alle vrijheid geeft om met onze gegevens te doen wat ze willen. Het is even simpel - en verneukeratief - als dat!
Al ruime tijd ligt een deel van ons leven in handen van de 'GAFA's (Google, Apple, FaceBook, en Amazon) en aanverwanten. Verontwaardiging die louter gericht wordt op wat overheden uitspoken blijkt een zeer nuttig mechanisme te zijn om de aandacht af te leiden [*]. En dat terwijl wij bezig zijn te veranderen in 'prosumers' en consumenten die geen 'digitale rechten' genieten. Laten wij bovendien niet vergeten dat heel veel van die profilering mechanismen door middel van permanente surveillance zich ook richten op minderjarigen - die zich zo mogelijk nog minder iets aantrekken van gebruikers voorwaarden. En dat terwijl deze diensten providers het onherroepbaar recht geven om te doen wat ze ook willen met de gegevens die hen aangeleverd worden. Als informatie gelijk staat aan wapens, dan hebben de grote bedrijven die de informatie-systemen controleren helemaal geen legers nodig.
------------[1] Wij hebben de banden die tussen de hi-tech giganten, sommige 2.0 bewegingen, en het anarcho-capitalisme kunnen bestaan uitvoerig bestudeerd in ons boek 'In het Facebook Aquarium': Ippolita, In the Facebook Aquarium, the Resistible Rise of Anarcho-Capitalism. Amsterdam, Institute of Network Cultures, 2015 (oorspr. Italiaanse editie 2013)
Pdf: http://networkcultures.org/wp-content/uploads/2015/06/TOD15def.pdfThe Californian Ideology, spraakmakend essay van Richard Barbrook en Andy Cameron
https://en.wikipedia.org/wiki/The_Californian_Ideology text op: http://www.imaginaryfutures.net/2007/04/17/the-californian-ideology-2/20 jaar later opnieuw, herschreven door de auteurs, uitgebracht door het INC:
http://networkcultures.org/blog/publication/no-10-the-internet-revolution-from-dot-com-capitalism-to-cybernetic-communism-by-richard-barbrook-with-andy-cameron/ .............[*] De auteurs gebruiken hiervoor het (Engelse) woord 'ditrattention', een samenvoeging van 'distraction' en 'attention'. Weliswaar wordt het begrip in hun boek over het 'Facebook aquarium' met enige nadruk gelanceerd, maar in het Nederlands zou het een woord opleveren als 'ont-aandacht', wat ik ietwat vergezocht vond.
______________________________________________________ * Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet * toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een * open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek. * Meer info, archief & anderstalige edities: * http://www.nettime.org/. * Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).