nettime-nl: DNW - rooksignalen uit de nieuwe wereld, Nieuwsbrief No. 12

[Frithjof Kalf <frikal@vpro.nl>]

Dit is de twaalfde aflevering van de elektronische nieuwsbrief van de
redactie van het VPRO televisieprogramma "DNW - rooksignalen uit de
nieuwe wereld".

Meer informatie over DNW is te vinden op: http://www.vpro.nl/dnw

****************************

DNW - rooksignalen uit de nieuwe wereld

aflevering 10, zondag 21 februari 1999, NL 3, circa 23.00 uur

BAR HAVANA
Sinds de val van de Berlijnse Muur is menig politicus op zoek naar een
'derde weg'. Ook Cuba's dictator Fidel Castro, die een heel eigen
variant probeert te ontwikkelen. Voor eeuwig toegewijd aan de
revolutionaire idealen maar sinds het uiteenvallen van de Sovjet-Unie
veroordeeld tot het zelf verdienen van zijn geld, probeert hij twee
ballen tegelijk in de lucht te houden: kapitalisme en communisme. DNW
trok Havana in en danste mee op het hellend vlak waarop partij, burgers
en buitenlandse goudzoekers zich begeven om als jongleurs te overleven
in het circus van de revolutie.
 
Veertig jaar geleden, op 1 januari 1959, toen Castro en zijn
rebellenlegertje de dictator Batista verdreven, begon de opmars van de
Cubaanse revolutie. Twee jaar later, in 1961, toen vanuit de VS de
invasie in de Varkensbaai werd uitgevoerd, werd het land officieel
communistisch. Met veel export- en importsteun vanuit het voormalige
Oostblok wist Cuba zich te handhaven als enige communistisch bolwerk
binnen de directe Amerikaanse invloedssfeer. Castro werd de luis in de
pels van menig Amerikaans politicus en ongetwijfeld ook het meest
gemiste doelwit van de CIA.
In 1989 echter stortte met de Sovjet-Unie ook Cuba's economie in elkaar.
Meer dan tachtig procent van het nationaal product viel weg en het land
raakte in een diepe crisis. Noodgedwongen opende Cuba zich geleidelijk
aan voor buitenlandse investeerders, behalve voor Amerikanen want die
mochten niet. Toerisme, joint ventures en dollars werden de nieuwe
sleutelwoorden die Cuba rijk moesten maken mét behoud van de
revolutionaire verworvenheden. Twee systemen in één land: communisme en
kapitalisme. Maar kan dat wel?
De spagaat die gemaakt moet worden om de systemen gescheiden en in stand
te houden wordt steeds ingewikkelder. Het land 'dollariseert' met het
uur en de ongelijkheid neemt toe. Cuba's grootste bron van inkomsten is
de geldstroom vanuit Miami naar achtergebleven familie, daarna volgt de
toeristenindustrie. Een Cubaan kan dus beter een oom of nicht in Amerika
hebben, of een baantje als parkeerwachter bij een toeristenhotel, dan
ingenieur worden, of chirurg of radioloog in de veelgeroemde
gezondheidszorg. De laatsten worden in pesos betaald en zullen 's avonds
bij moeten verdienen, als taxichauffeur of ober, om hun illegale dollars
bij te verdienen, willen ze overleven. 
Cuba is een land geworden waar iedereen zichzelf moet verkopen, een land
dat moreel op een hellend vlak terecht is gekomen. De enige manier voor
Castro en de zijnen om op deze achtbaan richting kapitalisme te
overleven is middels wetgeving vol tegenstrijdigheden, constante
controle van de burgers en steeds wanhopiger retoriek om maar
aannemelijk te maken dat de revolutie nog steeds van zijn kinderen
houdt.
Ondertussen hebben de eerste goudzoekers van de globale economie, ook
uit Nederland, zich gemeld. Dankzij de door Washington nog steeds
volgehouden blokkade worden ze niet gehinderd door concurrentie van
Coca-Cola of MacDonalds en hopen ze een beslissende voorsprong te hebben
opgebouwd voor de revolutie definitief het loodje legt.

BAR HAVANA: het nieuwe Cuba. Met o.a. twee Nederlandse advocaten, de
Cubaanse Minister van Buitenlandse Investeringen, een Belgisch
entrepreneur, een Cubaanse mediaondernemer, een Nederlandse
hotelmanager, een Cubaans kunstenaar en enkele taxichauffeurs om de
puntjes op de i te zetten.

samenstelling: Rob Schröder 
redactie en interviews: Gijs Meijer Swantee
camera en geluid: Rob Schröder en George Brugmans
productie: Odette Toeset
eindredactie: George Brugmans en Frank Wiering

DNW - rooksignalen uit de nieuwe wereld, zondag 21 februari 1999, NL 3,
circa 23.00 uur

****************************

De redactie van DNW bestaat uit Fleur Amesz, Jos Van den Bergh, William
de Bruijn, Hans van Dijk, Bregtje van der Haak, Marije Meerman,
Alexander Oey, Hans Otten, Olaf Oudheusden, Rob Schröder, Ineke
Schwartz, Gijs Meijer Swantee, Caroline van der Veeken en Femke Wolting.
De bureauredactie is in handen van Frithjof Kalf, productie-assistente
is Stella Bierenbroodspot. Odette Toeset is verantwoordelijk voor
productie en de eindredactie is in handen van George Brugmans en Frank
Wiering

*******************************

reacties kunt u sturen naar: dnw@vpro.nl

aan- of afmeldingen voor deze elektronische nieuwsbrief:
dnw-nieuws@vpro.nl (met respectievelijk SUBSCRIBE/UNSUBSCRIBE in de
onderwerp/subject regel)

Meer informatie over de uitzendingen van DNW kunt u natuurlijk altijd
vinden op onze website: http://www.vpro.nl/dnw

*******************************
--
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet toegestaan zonder
* toestemming. <nettime-nl> is een gesloten en gemodereerde mailinglist
* over net-kritiek. Meer info: list@dds.nl met 'info nettime-nl' in de
* tekst v/d email. Archief: http://www.factory.org/nettime-nl. Contact:
* nettime-nl-owner@dds.nl. Int. editie: http://www.desk.nl/~nettime.